هوش مصنوعی در آموزش، رقیب جدی برای دانشگاهها
جفری هینتون، که به «پدرخوانده هوش مصنوعی» شهرت داره، اخیرأ در مصاحبهای به تحولات عمیق آموزشی که توسط مدلهای هوش مصنوعی در راهه اشاره کرده و معتقده که در 10 سال آینده، مدرسهای خصوصی مبتنی بر هوش مصنوعی به سطحی از کارایی و دقت خواهند رسید که نه تنها آموزش سنتی را به چالش میکشند، بلکه در برخی حوزهها جایگزین آن خواهند شد!
طبق گفته هینتون، ممکنه در آینده برای آموزش به دانشگاهها نیازی نباشد، اما در پرورش تفکر انتقادی و مهارتهای تحقیقاتی همچنان به بسترهای ساختار یافته و محیطی دانشگاهی نیاز هست.
هینتون توصیه میکند که به جای صرفا یادگیری مهارتهای پایه مثل کدنویسی ابتدایی، دانشجویان باید بیش از پیش بر خلاقیت، حل مسئله بینرشتهای، و توانایی تولید ایدههای نو تمرکز کنند. تدریس هوش مصنوعی؛ رقیب جدی برای دانشگاه
مدرسان هوش مصنوعی ممکن است بهتر از مدرسان انسانی عمل کنند!
هینتون پیشبینی میکند که مدرسهای هوش مصنوعی با بهرهگیری از دادههای عظیم میلیونها دانشآموز، قادر خواهند بود با دقتی بیسابقه، درک نادرست هر دانشآموز را شناسایی کرده و محتوای آموزشی سفارشیسازیشده برای اصلاح آن ارائه دهند. به باور او، این سطح از آموزش میتواند تحصیلات دانشگاهی در مقطع کارشناسی، بهویژه در رشتههایی مانند علوم کامپیوتر و کدنویسی، را تا حد زیادی غیرضروری سازد.
آیا دانشگاه همچنان ارزش خود را حفظ خواهد کرد؟
با وجود تهدیدات موجود برای آموزش آکادمیک، هینتون بر این نکته تأکید میکند که نقش دانشگاهها بهطور کامل از بین نخواهد رفت. او معتقد است که حوزههایی نظیر پرورش تفکر انتقادی و مهارتهای تحقیقاتی همچنان به بسترهای ساختار یافته و محیطی دانشگاهی نیاز دارند.
به گفته وی، تحقیقات، فعالیتی مبتنی بر راهنمایی، تجربه عملی، و تعامل عمیق است؛ نه صرفاً پیروی از مجموعهای از قوانین ثابت.
این گفته هینتون منو یاد جلسه معارفه اساتید علم و صنعت میندازه که یکی از بچه ها از دکتر عرفانیان پرسیدند که دستاورد ما در دوره ارشد چی خواهد بود؟! که جواب دادند «ما اینجا فقط بهتون نحوه انجام research رو یاد میدیم. همین رو شما یاد بگیرید بسه!»
واقعیت این است که اگر کسی واقعاً نحوه صحیح پژوهش را یاد بگیرد، مانعی برای پیشرفت او وجود نخواهد داشت.
هشدار جدی برای دانشجویان علوم کامپیوتر
وقتی از هینتون پرسیده شد که آیا ظهور این مدلها برای دانشجویان علوم کامپیوتر نگرانکننده است، پاسخ او «بله» بود. هینتون تصریح کرد که بسیاری از مباحث سنتی در این رشته ممکن است توسط سیستمهای هوش مصنوعی پوشش داده شوند.
⚠️ این یک هشداری است برای دانشجویانی که فکر میکنند یادگیری کدنویسی ابتدایی و تکنیکهای معمول، برای موفقیت در آینده کافی خواهد بود.
بازنگری در مسیرهای آموزشی؛ فرصت یا تهدید؟
گرچه این تحولات در نگاه نخست تهدیدآمیز به نظر میرسند، اما هینتون از منظر دیگری نیز به ماجرا نگاه میکند: فرصتی برای بازاندیشی در مورد ارزش واقعی دانشگاه. به باور او، دانشجویان باید بیش از پیش بر خلاقیت، حل مسئله بینرشتهای، و توانایی تولید ایدههای نو تمرکز کنند (مهارتهایی که هوش مصنوعی فعلاً قادر به جایگزینی آنها نیست!)
دیدگاه ها