مغز انسان می تواند خود را پس از ترومای آسیب بدنی بازسازی کند

مغز انسان می تواند خود را پس از ترومای آسیب بدنی بازسازی کند

خلاصه: زمانی که پس از قطع اندام مغز دیگر ورودی حسی دریافت نمی‌کند، نقشه عصبی مغز بازسازی می‌شود و فعالیت مابقی اندام را تغییر می‌دهد.

نویسنده: پریسا ایلون

هواداران فیلم مرد آهنی 3 ممکن بازیگران را در یک فضای دیجیتالی از مغزی بزرگ به یاد آورند و فعالیت گروه‌های نورونی را در نقشه عصبی در پاسخ به محرک لمس دیده باشند. حال، مثل همین صحنه فیلم، دانشمندان در دانشگاه Missouri ایده جدیدی را در ارتباط با نحوه فعالیت نقشه عظیم مغزی ارائه داده‌اند. نتایج مشابه‌ای قبلا در مطالعات حیوانی گزارش شده است، اما این یکی از اولین مطالعاتی است که چنین شواهدی را در انسان مشاهده کرده است.

Scott Frey گفت: زمانی که کسی چیزی را با دست راست لمس می‌کند، ناحیه خاص مربوط به دست در نیمکره چپ مغز فعال می‌شود. ناحیه مشابه اما در سمت مخالف مغز با لمس دست چپ روشن می‌شود. ما دریافتیم هر دو ناحیه مغز – راست و چپ- برای بخش باقی مانده دست قطع شده به همان ترتیب فعالیت می‌کنند. این مثال بسیارجالبی است از نحوه سازماندهی دوباره فعالیت مغز یا همان پلاستیسیتی مغز انسان.

دانشمندان از تصویربرداری fMRI به دست آمده در مرکز تصویربرداری مغز MU استفاده کردند تا مغز 48 فرد را اسکن کنند. در این بین 19 نفر از آن‌ها یک دست خود را از دست داده بودند. آن‌ها سیستم وابسته به هوا کنترل شونده با کامپیوتری را طراحی کردند تا بتوانند دست و صورت را لمس کنند. fMRI مشابه MRI سنتی است با این تفاوت که به تغییرات کوچک جریان خون در مغز که در اثر افزایش فعالیت ناحیه‌ای به وجود می‌آید حساس است. دانشمندان دریافتند وقتی مغز دیگر ورودی حسی از دست قطع شده دریافت نمی‌کند، مسیرهای عصبی نقشه خود را به قسمت باقی مانده دست اختصاص می‌دهد.

Frey می‌گوید این نتایج می‌تواند به دانشمندان و متخصصان پزشکی کمک کند مکانیسم‌های درگیر در پلاستیسیتی مغز را بهتر درک کنند- توانایی مغز در سازگار شدن با شرایط تغییر کننده- هنگامی که بدن با ترومای آسیب بدنی مواجه می‌شود، مثل سربازان نجات یافته از جراحات جنگ‌های نظامی.

Frey که رئیس بخش علوم اعصاب توانبخشی آزمایشگاه در دانشگاه MU است گفت: می‌توانیم نواحی مغزی پردازش کننده اطلاعات حسی را شبیه یک نقشه در نظر بگیریم که قلمروهای جداگانه برای مناطق خاص بدن مثل دست، صورت و پا دارد. ما مدت‌هاست می‌دانیم که جراحاتی مثل قطع عضو و آسیب نخاعی سازماندهی نقشه عصبی را تغییر می‌دهند. اگر شما یک دست را از دست بدهید آنگاه منطقه مختص آن در نقشه عصبی ممکن است با فعالیت سایر نواحی مجاور اشغال شود مثل پردازش حواس بازو و صورت. این مطالعه نشان می‌دهد این گونه پلاستیسیتی بین نواحی دور مغز هم اتفاق می افتد مثل نیمکره راست و چپ مغز.

دانشمندان گفتند مطالعات دیگر نیز در حال انجام است تا تعیین کنند آیا تغییرات ادراک حواس از جمله حس درد، فرد بیمار را تحت تاثیر قرار می‌دهد و چطور. دانشمندان امیدوار هستند یافته‌هایشان کمک کند اعضا مصنوعی جدیدی ایجاد شود که به بیمار تجربه حسی نیز بدهد.